Modellenen Öğretim Oturumlarının Uygun Olup Olmadığının Nedenleri Ebeveynler Tarafından Nasıl Açıklanır?

Etkileşim öğretiminin bu basamağında ebeveynlerden, modellenen her bir öğretim oturumundan sonra uygulama basamaklarına uygun ve uygun olmayan öğretim oturumları olarak belirledikleri öğretim oturumlarının neden uygun ya da uygun olmadığına yönelik açıklamalarda bulunmalarını beklemelisiniz.

Ebeveynlere “Bu öğretim oturumunun uygulama basamaklarına uygun olduğunu söylediniz, sizce neden uygun ya da bu öğretim oturumunun uygulama basamaklarına uygun olmadığını söylediniz neden uygun bir öğretim oturumu değildi açıklar mısınız?” gibi sorular sorabilirsiniz.

Bu basamakta ebeveynlerin uygulama basamaklarına uygun olan öğretim oturumu için U/UODÖÖ uygulama basamaklarını sıralamaları ve modellediğiniz öğretim oturumunda bu basamaklara yer verdiğinizi ifade etmeleri durumunda “Evet, çok doğru söylediniz. U/UODÖÖ uygulama basamakları bu şekildedir ve ben de öğretim oturumunda bu basamakları sırasıyla kullanarak bir öğretim oturumu gerçekleştirdim.” diyebilirsiniz.

Ebeveynlerin uygulama basamaklarına uygun olmayan öğretim oturumu için uygulama basamaklarının tümüne yer vermediğinizi ifade etmeleri, yöntemi yanlış kullandığınızı belirtmeleri ya da her iki öğretim oturumu için de kendi ifadeleriyle öğretim oturumlarının neden uygun ya da uygun olmadığına yönelik açıklamalarda bulunmalarını kabul edebilirsiniz.

Ebeveynlerin nedenlere yönelik yaptıkları açıklamalar için onları “Harika, çok güzel, doğru söylediniz, söylediğiniz gibi olmalıydı.” şeklindeki ifadelerle pekiştirmeyi unutmayınız ve daha fazla açıklamalarda bulunmaları için teşvik ediniz. Arzu ederseniz gerçekleştirdiğiniz her iki öğretim oturumunu da kamera ya da cep telefonunuz aracılığıyla kaydedebilir nedenler hakkında somut görüntüler hakkında da sohbet edebilirsiniz. Böylece ebeveynlerle uygun ve uygun olmayan öğretim oturumları için nedenleri daha açık bir şekilde tartışma olanağı da elde etmiş olursunuz.

Ebeveynlerden nedenlere yönelik açıklamaları dinledikten sonra dilerseniz öğretim oturumlarının neden uygun ya da uygun olmadığına yönelik siz de açıklamalarda bulunabilirsiniz. Bu açıklama şu şekilde olabilir; “U/UODÖÖ’nün uygulama basamaklarının tümüne doğru bir şekilde yer verdiğim öğretim oturumunu incelediğimizde ben öğrencime ‘Bugün seninle başkalarıyla karşılıklı konuşurken veya birisini dinlerken nasıl davranmamız gerektiği hakkında (o kişiyi nasıl dinlememiz gerektiği hakkında) konuşacağız.’ diyerek beceriyi tanıttım ve beceri hakkında bilgi verdim.

Hemen ardından ikinci basamağa geçerek ‘Bu beceriyi öğrenmek, konuşan kişiyi daha iyi anlayabilmek, karşımızdakini dinlediğimizi göstermek için çok önemlidir. Hazırsan çalışmaya başlayalım mı?’ diyerek öğrencimin dikkatini çektim ve öğretim oturumuna geçtim.

Üçüncü basamakta ‘Ben şimdi sana başkasını dinlerken nasıl davranmamız ve nasıl davranmamamız gerektiğini anlatacağım ve göstereceğim.’ diyerek uygun davranışı anlattım ve uygun davranış için öğrencime model oldum. Hemen ardından öğrencime ‘Sence böyle davranmak uygun bir davranış mıdır yoksa uygun olmayan bir davranış mıdır?” diye sordum, öğrencimin yanıt vermesini bekledim, öğrencim doğru yanıt verdiyse onu pekiştirdim ve davranışın neden uygun olduğunu sordum. Öğrencim nedenlere ilişkin doğru açıklamalar bulunduğunda pekiştirdim ve uygun olmayan davranış için model olma çalışmalarına geçtim.

Öğrencimin yanlış yanıtında ise davranışı tekrar açıkladım ve ona model oldum. Tekrar model olduktan sonra öğrencimin, davranışın uygun olup olmadığını ayırt etmesi için sorumu tekrar sordum. Öğrencim doğru yanıt verince pekiştirdim ve ondan neden uygun olduğunu açıklamasını istedim. Doğru yanıtları için pekiştirdim ve uygun olmayan davranışı açıklamaya ve model olmaya geçtim. Öğrencim tekrar yanlış yanıt verince doğru yanıtı ben söyledim ve uygun olmayan davranış için model olmaya geçtim. Aynı süreci uygun olmayan davranış içinde gerçekleştirdim.

Rol oynama basamağında öğrencime ‘Uygun davranış için şimdi seninle rol oynama çalışmaları gerçekleştireceğiz.’ diyerek rol oynama çalışmaları gerçekleştirdim. Öğrencimi, rol oynama çalışmalarını gerçekleştirdikten sonra ‘Evet, çok güzel, uygun davranış budur ve senin yaptığın şekilde sergilenir.’ diyerek pekiştirdim ve öğrencim uygun davranışı sergileme de ustalaşana kadar rol oynama çalışmalarına devam ettim.

Böylece yöntemin uygulama basamaklarının tamamına yer vererek bir öğretim oturumunu doğru bir şekilde gerçekleştirdim. Siz de bu örnekteki gibi tüm basamaklara yer verilerek gerçekleştirilen öğretim oturumu uygun ve uygun olmayan davranış örnekleriyle öğretimin uygun bir sunumu olarak kabul edilmektedir.” diyerek nedenlere ilişkin kendi açıklamalarınız da yapabilirsiniz.

Benzer açıklamalara uygulama basamaklarına uygun olmayan öğretim oturumu içinde yer verebilirsiniz.

Yukarıda olduğu gibi size örnek olması açısından uygun olmayan öğretim oturumu için de nedenlere ilişkin açıklamalar yer almaktadır. Ebeveynlere, açıklamalarınızı şu şekilde yapabilirsiniz; Öğrencime “Bugün seninle bir çalışma yapacağız ve bir beceri öğreneceğiz. Beni dikkatli bir şekilde dinle ve izle.” diyerek çalışmamı başlattım. Ancak bu basamakta öğrencime üzerinde çalışacağımız beceriyi tanıtmalı, beceri hakkında bilgiler vermeli ve onun dikkatini çekerek öğretim oturumuna başlamalıydım.

Bu nedenle birinci basamağı hatalı gerçekleştirilmiş oldum. Daha sonra öğrencime “Ben şimdi sana başkasını dinlerken nasıl davranmamamız gerektiğini anlatacağım ve göstereceğim.” diyerek davranışı açıkladım ve model oldum. Hemen ardından “Karşımızdakini dinlerken böyle davranmak uygun bir davranış mıdır yoksa uygun olmayan bir davranış mıdır?” sorusunu sordum ve yanıt vermesini bekledim. Doğru tepki verirse pekiştirdim, yanlış tepki verirse uygun davranışı modelledim ve davranışın neden uygun olduğunu sordum.

Gördüğünüz gibi model olma basamağı oldukça karmaşık ve hatalı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Oysa bu basamakta önce uygun davranışa model olmalı ve hemen ardından davranışın uygun olup olmadığını sormalı ve öğrencimin tepkilerine göre geribildirimde bulunmalıydım. Bu şekilde yaptıktan sonra uygun davranışın neden uygun olduğunu sormam ve uygun olmayan davranışa da model olarak uygun olup olmadığını sormam gerekirdi.

Ayrıca her iki davranışa model olmadan ve öğrencimin uygun ve uygun olmayan davranışı ayırt etmesi için sorular sormadan yalnızca uygun davranışın neden uygun olduğunu sordum. Davranışın neden uygun olup olmadığına ilişkin öğrencimin açıklamaları için her iki davranışa da model olduktan ve öğrencim uygun ve uygun olmayan davranışı ayırt ettikten sonra geçmeliydim. Öğrencim nedenlere ilişkin gerekçeler sıraladığında onu pekiştirmeli, herhangi bir gerekçe sıralamadığında nedenlere ilişkin gerekçeleri ben ona açıklamalı ve rol oynama çalışmalarına geçmeliydim.

Bu basamağı da yanlış bir şekilde gerçekleştirdiğim görülmektedir. Bu nedenle buraya kadar olan basamaklar hem eksik hem de hatalı bir şekilde gerçekleştirilmiş ve rol oynama çalışmalarına geçilmiştir. Son olarak öğrencime “Başkasını uygun olmayan şekilde dinleme becerisi için şimdi seninle rol oynama çalışmaları gerçekleştireceğiz.” diyerek uygun olmayan davranış için rol oynama çalışmaları gerçekleştirdim. Ancak bu basamakta çok büyük bir hata yaparak uygun olmayan davranış için rol oynama çalışması başlatmış oldum. Hatırlayacağınız üzere rol oynama çalışmaları yalnızca uygun davranış için gerçekleştirilmektedir.

Birlikte yaptığımız bu incelemede sizlere model olduğum öğretim oturumunda U/UODÖÖ’nün tüm uygulama basamaklarına hem yer verilmediğini hem de yanlış bir şekilde yer verildiğini görmüş olduk.” diyerek uygulama basamaklarına uygun olmayan öğretim oturumu için de neden uygun olmadığına yönelik gerekçeler sıralamış olursunuz.

Bu şekilde model olduğunuz öğretim oturumlarından uygulama basamaklarına uygun ve uygun olmayanın neden uygun olup olmadığına yönelik ebeveynlere gerekçeleri bu şekilde de açıklayabilirsiniz.